Ngày lễ Vu Lan báo hiếu – Đại lễ tri ân công ơn đấng sinh thành

Một số thông tin cơ bản về ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Lễ Vu Lan báo hiếu thường diễn ra vào ngày 15/7 âm lịch (tức rằm tháng 7). Đại lễ Vu Lan báo hiếu là thời điểm và cơ hội để Phật tử trong nước đến dâng hương. Đầu tiên là để các Phật tử cầu nguyện cho cha mẹ đang sống bình an, sức khỏe dồi dào. Kế đến là những đấng sinh thành đã qua đời có thể thoát khỏi sự đau khổ của địa ngục để sớm về với thiên đàng yên bình.

Không riêng gì Việt Nam mà hầu như các chùa ở mọi nơi trên thế giới đều rất coi trọng và tổ chức ngày lễ trọng đại này hàng năm. Đó cũng là lý do vì sao khi nhắc đến đại lễ Vu Lan báo hiếu, người ta sẽ nhớ ngay đến lễ báo hiếu.

gốc của lễ Vu Lan

Mẹ con Mục Kiều Liên sống ở nhân gian

Từ câu chuyện Đức Mục Kiền Liên cứu mẹ thoát kiếp ngạ quỷ nơi địa ngục. Mẹ Mục Kiều Liên là bà Thanh Đề, theo đạo Bà La Môn. Cô là một người rất xa hoa, vô cùng tham lam, độc ác và không tin vào Tam Bảo. Với mỗi ngày trôi qua, cô ấy đã nấu nhiều món ăn và rải chúng khắp nơi trên trái đất.

Con trai chị tuy sống với mẹ nhưng tính tình hoàn toàn trái ngược với mẹ. Cậu bé hàng ngày nhặt những hạt gạo mẹ rơi vãi dưới đất, rửa sạch rồi ăn. Chính vì vậy những người quen biết Mục Kiều Liên đều khen ngợi anh là một đứa con ngoan và rất hiếu thảo. Họ xem Mục Kiều Liên là tấm gương sáng để dạy dỗ và giáo dục con cái.

Một thời gian sau Thanh Đế – mẹ Mục Kiều Liên mất, lúc đó ông cũng xuất gia và đi học Phật pháp. Ông trở thành đệ tử của Đức Phật. Sau một thời gian dài tu luyện, anh có được phép thuật liền dùng con mắt trí tuệ của mình để tìm mẹ khắp mọi nơi từ trên trời dưới đất. Và cuối cùng anh đã tìm thấy mẹ của mình trong địa ngục trần gian.

Cô Thanh Đề đang ở địa ngục

Anh nhìn thấy mẹ mình trong bộ dạng tóc tai bết bẩn, da bọc xương, đói và cúi gằm mặt. Anh xót xa cho mẹ, anh ôm chầm lấy mẹ rồi vừa khóc vừa đút cho mẹ một bát cơm để ăn cho đỡ đói. Tuy nhiên, do bà Thanh Đề vẫn còn quá tham lam nên khi đưa cơm đến miệng thì lửa đỏ rực. Mục Kiều Liên bất lực khi không cứu được mẹ nên lập tức quay về và cầu cứu Thế Tôn.

Sự xuất hiện của ngày lễ Vu Lan

Đức Thế Tôn cho biết vào ngày 15 tháng 7 âm lịch Mục Kiều Liên, xin cung thỉnh chư tôn đức và chuẩn bị chu toàn việc cúng dường Tam Bảo để cứu bà Thanh Đề. Mục Kiều Liên đã làm theo lời Phật dạy, cứu mẹ thoát khỏi cảnh đày đọa, được đưa về cõi lành. Kể từ đó, cứ đến ngày rằm tháng bảy âm lịch hàng năm, các phật tử lại dâng hương tri ân, báo hiếu cha mẹ. Không chỉ là món quà báo hiếu mà đây còn là dịp để báo hiếu với cha mẹ từ nhiều đời trước.

Ý nghĩa của lễ Vu Lan

Cách đây rất lâu, trong kinh Vu Lan Bồn của Phật giáo có ghi lại:

Tên “Vu Lan” là phiên âm của tiếng Phạn Ullambana. Dịch sang tiếng Hán có nghĩa là Giải ngược hệ Huyền Xuân có nghĩa là được cứu thoát khỏi tội treo ngược.

Nghĩa là, lễ Vu Lan là ngày lễ không ngừng hướng về, tưởng nhớ công ơn của đấng sinh thành, đồng thời cầu nguyện cho cha mẹ bảy đời được thoát khỏi cảnh tội lỗi nơi địa ngục trần gian.

Vào dịp lễ Vu Lan, nghi lễ “Bông Hồng Cài Áo” là một hình thức để tưởng nhớ đến những người mẹ đã khuất và cũng là để tỏ lòng thành kính với những người mẹ còn trên đời. Hoa Hồng là biểu tượng của sự cao quý và tình yêu vĩnh cửu. Chính trong ý nghĩa thiêng liêng đó, mỗi khi mùa Vu Lan đến, người Phật tử lại cài lên ngực một bông hồng nghĩa là còn cha mẹ còn đầy đủ cả.